Mechanizm Serca. Mathias Malzieu

Długo zwlekałam z tą recenzją. Zbyt długo. Ale jest, a to chyba najważniejsze.

„Mechanizm Serca” to baśń dla dorosłych. I ma w sobie wszystko to, co w baśniach najpiękniejsze i najstraszniejsze. Jest urzekającą opowieścią o miłości – tej jednej i najważniejszej. Ale to także okrutna bajka i jako taka zawiera prawdę ubraną tylko w piękne błyskotki. Bo nie zapominajmy: baśnie mówią o rzeczywistości.

Jack jest dzieckiem porzuconym i nie dość tego, prawie umarłby w dzień swoich narodzin, najzimniejszy dzień w dziejach świata. Aby go uratować, Madeline – kobieta przyjmująca jego poród i prowadząca coś w rodzaju domu dziecka - wszczepia mu zegar z kukułką zamiast serca. Dzięki temu chłopiec przeżywa. Dzięki temu nikt nie chce go adoptować, dzięki temu Madeline może go zatrzymać dla siebie. Pewnego dnia, podczas jednej z nielicznych wypraw na miasto, Jack spotyka Acaccię, małą piosenkarkę o przecudownym głosie, która bez swoich okularów wiecznie się o coś potyka. Dla niej bije głośno jego serce (dosłownie) i to ona staje się jego przekleństwem.

Mathias Malzieu stworzył metaforę świata męsko-damskich stosunków. I mechanizm serca należy traktować dosłownie tak, jakie jest znaczenie tych słów. To mechanizm, w którym zahaczają o siebie zębatki euforii, szczęścia, zawodu, zazdrości, rozgoryczenia, wściekłości i wszystkich tych uczuć, które składają się na wszelkiego rodzaju relacje, zwane jednym słowem – miłość.

To nie jest bajka ze szczęśliwym zakończeniem. Koniec Jacka jest smutny, ale pozostaje we mnie uczucie, że sam jest sobie winien. Acaccia była kobietą okrutną, jej mężczyźni naiwniakami. Manipulowała nimi, a im ani razu nie przyszło do głowy się jej postawić. Przeciwnie – walczyli o nią do ostatniego tchu (dosłownie). Można powiedzieć, że znienawidziłam jej postać, aczkolwiek miałam osobliwe wrażenie, jakby autor przełożył na książkę swoje gorzkie doświadczenia. Czy tak było? Nie wiem. Wiem, że ta przenośnia dotycząca takich relacji w miłości wyszła mu doskonale, chociaż niejako jednostronnie. Bo to my, kobiety, jesteśmy złe.

Autor poruszył też jeszcze jedno oblicze miłości, mianowicie tej rodzicielskiej. Czasem tak bardzo kochamy swoje dzieci, że boimy się pozwolić rozwinąć im skrzydła. Wyjść za próg domu. Zakochać się. Powtórzyć nasze błędy. Madeline chciała osiągnąć niemożliwe i jako niemożliwe, ani trochę się nie udało. Jedynie podarowała Jackowi lekcję życia o smaku gorzkiego łopianu.

Czy polecam „Mechanizm Serca”? Chyba tak. Bo zawiera jeszcze więcej niż ja zdołałam opisać, bo skłania do przemyśleń niejako odruchowo, bo nie pozostawia czytelnika obojętnym. Tę książkę można i kochać i nienawidzić, a nawet dwa w jednym. No i jest pięknym obrazem. Plastycznym, poetycznym, z odrobiną makabry.

Edit: Pominęłam jedno - całą książkę widziałam, niczym film zrobiony przez Burtona. Nie pogniewałabym się, gdyby kiedyś tego dokonał. Atmosfera już jest zbliżona, a postacie w mojej głowie przypominają te z Gnijącej Panny Młodej. Podejrzewam, że właśnie zniechęciłam jedną trzecią potencjalnych czytelników ;). Choć może nie, jakoś nadzwyczaj duża ilość ludzi lubi ten film, schade. Niemniej jednak, Burton byłby odpowiednim reżyserem :).