Perswazje. Jane Austen.

Jane Austen jest moją wierną towarzyszką przez lata i nigdy nie da o sobie zapomnieć, najwyżej na chwilę się oddala. Często jednak powraca, a to w kolejnych ekranizacjach, a to w powieściach do niej nawiązujących, a wreszcie w swoim własnym dorobku. Także można powiedzieć, że po głowie plącze się nieustannie, a to oczywiście owocuje gwałtownym przypływem uczuć do jej powieści. Tak miałam z „Perswazjami”, które zapragnęłam przeczytać po obejrzeniu filmu „Jane Austen’s Book Club”.

Jak sam tytuł wskazuje, przekonanie kogoś do czegoś jest tam ważnym wątkiem. Anna Elliot, druga córka baroneta sir Waltera Elliota w wieku dwudziestu lat zakochuje się w człowieku bez pieniędzy, pozycji i wyrobionego nazwiska. Młodzi chcą się pobrać, już się zaręczyli, ale cała rodzina oburzona niskim pochodzeniem Fryderyka Wentwortha odradza Annie ten ślub, a już szczególny wpływ ma na nią przyjaciółka jej zmarłej matki, która teraz służy jej opieką i autorytetem. Udaje jej się przekonać, że Anna robi to bardziej dla jego dobra, niż swojego i dzięki temu dziewczyna zrywa zaręczyny, łamiąc Fryderykowi serce. Jest to przeszłość, na której oparta jest teraźniejszość powieści, dziejąca się osiem lat później. Fryderyk jest teraz kapitanem Wentworthem w marynarce i w czasie wojny zdobył dwadzieścia pięć tysięcy funtów, co czyni go jak najbardziej słuszną partią. Ale czy nadal kocha Annę? Czy ona ma u niego jakieś szanse? Dlaczego oboje nadal są samotni?

Jane Austen po raz kolejny pięknie rozpisuje się o różnicach między warstwami społecznymi, kpi sobie z ludzi miałkiego umysłu i wychwala tych o słusznych poglądach i dobrym sercu. Czytając tę powieść nachodziło mnie wiele pytań dotyczących jej własnego życia – między innymi, czy sama odczuwała różnice klasowe? Czy dane jej było ich doświadczyć? Czy utożsamiała się z którąś bohaterką? Bo nie da się ukryć, że „Perswazje” to „Duma i Uprzedzenie” w nowej oprawie, ze zmienionym tylko miejscem zamieszkania, stanowiskami bohaterów i nowymi imionami. Chociaż może nieszczególnie to ostatnie, bo nad wyraz narzucały mi się dwa imiona sióstr Anny – Elżbieta i Mary, które przecież były siostrami w „Dumie i Uprzedzeniu”. Niemniej jednak porównania miałam następujące: Fryderyk to Darcy, Anna to Elizabeth, sir Walter i Elżbieta to pan Collins, kapitan Harville to pułkownik Fitzwilliam , kuzyn Elliotów, William Elliot, to wypisz wymaluj Wickham, a pozostali bohaterowie to ogólna mieszanka cech i charakterów znanych nam z tej najsławniejszej powieści. Dlatego bardzo mnie zastanawia, czy w pozostałych książkach Austen również będę miała takie skojarzenia, czy może tylko w tej tak to wygląda.

„Perswazje” czytało się momentami ciężko, a momentami akcja tak wciągała, że strony same uciekały, co jest typowe dla twórczości tej pisarki. Również pod koniec miałam nieodparte wrażenie identyczności z „Dumą…” – wątek dojścia do porozumienia między Anną a kapitanem Wentworthem i wyjaśnienie wszystkich niedomówień między nimi.

Na Austen trzeba mieć nastrój, a wręcz powiedziałabym, że potrzebę. I chociaż nie porywa oraz wymaga od czytelnika skupienia i wzmożonej uwagi, to ma w sobie coś lekkiego, pomagającego w odprężeniu. Polecam do koca, kubka herbaty i śnieżycy za oknem.